وکالت ارث، وصیت نامه وانحصار (حصر)وراثت،اداره و فروش سهم الارث و اموال موروثی
قبل از تقسيم ارث بايد وراث فرض بر و وراث قرابت بر را شناخت; زيرا ابتدا وراث فرض بر نسبت معين شده خود را از اموال مي برند، به عبارتي درصدي از اموال متعلق به آنهاست.
بعد از آن هر چه از اموال که باقي ماند ميان وارثان قرابت تقسيم مي شود.
البته برخي از وارثان هستند که در شرايطي فرض بر هستند يعني نسبت معيني را به ارث مي برند و برخي اوقات قرابت بر هستند و بايد منتظر بمانند تا ابتدا سهم وارث فرض بر به آنها داده شود.
الف: وراثي که هميشه به فرض ارث مي برند، پنج شخص هستند:
مادر: نسبت سهم مادر از ترکه بستگي به اين دارد که متوفي فرزند داشته باشد يا خير. اگر متوفي داراي فرزند باشد در اين صورت مادر متوفي مالک يک ششم از ترکه خواهد شد و در صورتي که متوفي داراي فرزند نباشد، در اين صورت مادر متوفي يک سوم از ترکه را مالک خواهد شد.
زوج: نسبت سهم زوج و زوجه بستگي به اين دارد که متوفي فرزند داشته باشد يا خير.
سهم ارث زوج در صورتي که همسر متوفي او داراي فرزند باشد يک چهارم اموال خواهد بود و اگر وي فرزند نداشته باشد يک دوم خواهد بود.
زوجه: سهم ارث زوجه از اموال شوهرش در صورتي که زوجه فرزند داشته باشد يک هشتم اموال وي خواهد بود و اگر شوهر داراي فرزند نباشد يک چهارم اموال وي به همسرش خواهد رسيد.
خويشاوندان امي در طبقه دوم و سوم نيز هميشه «فرض بر» هستند که چون در اين مطلب در مقام بيان نحوه تقسيم اموال طبقه اول اشاره ميشود از آن مقوله مي گذريم.
ب: وراثي که به فرض و گاه به قرابت ارث مي برند عبارتند از: پدر، دختر و دخترها، خواهر و خواهرهاي ابي يا ابويني که از اين ميان دو گروه اخير جز» طبقه اول وراث نيستند و در اين مقاله به آنها پرداخته نمي شود.
پدر: فرض بر يا قرابت بر بودن پدر بستگي به اين دارد که متوفي فرزندي دارد يا خير. در صورتي که متوفي در هنگام فوت اولادي داشته باشد، پدر جز» گروه فرض برها مي شود و يک ششم از ترکه را مالک مي شود، اما اگر متوفي فرزندي نداشته باشد پدر جز» گروه قرابت برها خواهد بود، در اين صورت بايد صبر کند، سهم فرض بر ها تقسيم شود تا به دنبال آن تکليف ارث او معلوم شود.
يک دختر: تشخيص فرض بر يا قرابت بر بودن دختر و دختران، بستگي به اين دارد که آيا براي آنها برادري در قيد حيات وجود دارد يا خير؟
اگر دختر فرزند منحصر متوفي باشد، يعني هيچ برادر و خواهري نداشته باشد در اين صورت يک دوم ترکه را تملک مي کند، اما اگر برادر داشته باشد در اين صورت به قرابت ارث خواهد برد. در اين هنگام است که مي گويند:«پسر دو برابر دختر» ارث مي برد.
دو يا چند خواهر: اگر خواهران برادري نداشته باشند در اين صورت قرابت بر خواهند شد و پسران دو برابر دختران ارث خواهند برد ولي اگر فاقد برادر باشند و فرزندان منحصر متوفي باشند در اين صورت به فرض ارث مي برند که فرضشان جمعا «دوسوم» ترکه است.
ج: در طبقه اول، وراثي که هميشه به قرابت ارث مي برد و سهم ارث آنها هميشه باقي مانده اموال پس از اخراج حصه صاحبان فرض است، فرزندان ذکور هستند.
چگونگي تقسيم ارث در ميان وراث طبقه اول
در طبقه اول پدر و مادر و اولاد و اولاد اولاد وجود دارند که نزديک ترين افراد به متوفي محسوب مي شوند. اين اجتماع را مي توان به دو گروه تقسيم کرد. گروه اول پدر و مادر و گروه دوم اولاد و اولاد، اولاد . هر نسل که پايين بروند در اين ميان مادر هميشه به فرض و پسر هميشه به قرابت و بقيه گاه به فرض و گاه به قرابت ارث مي برند. بنابراين به طور تفصيلي ارث در طبقه اول وراث به اين شکل تقسيم مي شود:
مادر هميشه فرض خود را دريافت مي کند چنان که شرح آن در سطور قبل ياد آوري شد در صورت وجود فرزند براي متوفي با وجود «حاجب» (براي دريافت منظور از حاجب، رجوع شود به ماده 909 قانون مدني و شرح مفصل آن)
سهم او يک ششم اموال متوفي و در صورت عدم وجود موارد مذکور يک سوم از ترکه است.
پسر همواره به قرابت ارث مي برد و باقي مانده ترکه پس از استخراج سهام فرض بر، هميشه به آنها تعلق مي گيرد.
پدر و دختر و دخترهاي متوفي گاهي به فرض و گاهي به قرابت ارث مي برند اگر متوفي داراي اولاد باشد پدر به فرض ارث مي برد که فرض وي يک ششم است و اگر متوفي فاقد فرزند باشد پدر به قرابت ارث مي برد. دختر و دخترها نيز در صورتي که متوفي فرزند ذکور نداشته باشد فرض بر مي باشند که در اين مورد فرض آنها به ترتيب يک سوم و دو سوم است واگر متوفي فرزند ذکور داشته باشد دختر و دخترها به قرابت ارث مي برند.
اولاد اولاد، تنها در صورتي ارث مي برند که از متوفي در هنگام فوت او هيچ فرزندي باقي نمانده باشد. بنابراين در صورتي که مردي فوت کرده باشد که دو پسر و يک دختر دارد اما پسرهاي وي زودتر از پدر مرده باشند در اين صورت به خاطر وجود يک دختر که جزو اولاد اولاد بوده و دورتر هستند، ارث نخواهد رسيد و اين اجراي همان قاعده «الاقرب فالا قرب» است.
تقسیم اموال متوفی از نظر قانون تنها به دو شکل ممکن می باشد :
- تنظیم تقسیم نامه بین تمامی ورثه با توافق آنها (که به شکل تقسیم نامه عادی و تقسیم نامه رسمی صورت میگیرد)
- تقسیم اموال توسط دادگاه (طرح دعوای تقسیم ترکه)
تنظیم تقسیم نامه بین ورثه متوفی امریست بسیار تخصصی و حقوقی که نیازمند آشنایی کامل با قوانین و مقررات قانون مدنی و قوانین امور حسبی است و دارای اثرات و تبعات حقوقی بسیاری برای وراث میباشد
دستور فروش مال موروثی مشاع
مال مشاع به مالی گفته میشود که بیش از یک مالک دارد و مالکیت همه به نحو وسیع و گسترده است؛ به این معنی که هر یک از افراد مالک در جزء جزء کل ملک هستند معمولا اموالی که از پدر مادر یا بستگان به ارث به فرزندان کی رسد مشاعی هستند ولی با توجه به زندگی آپارتمانی در شهر ها می شود این املاک را هم جزئی از املاک مشاعی دانشت البته در این مطلب منظور ما بیشتر املاکی هستند که از پدر یا مادر به ارث می رسند
تقسيم اموال مشاع طبق قانون و ضابطه خاصی انجام می شود . گسترش و وسعت در مالکيت در مواردي بدون اراده افراد و گاه با اراده آنها به وجود مي‌آيد. هنگامی که موضوع تقسيم اموال مشاع مطرح میشود، جمع شدن حقوق مالکان متعدد در شيء واحد از ميان رفته و مالکيت مشاعي آنها به مالکيت افرازي و اختصاصي تبديل ميشود. در اين ميان با توجه به اينکه ممکن است مال مشاع، عين يا منفعت يا دين يا مالي مثلي يا قيمي باشد، قانونگذار در وهله اول به شرکا اجازه داده است با تراضي و توافق ميان خود، تقسيم را به نحوي که مي‌خواهند، انجام دهند و اگر توافق حاصل نشود، متقاضي تقسيم مي‌تواند اجبار شرکا را به انجام تقسيم بخواهد.
تقسیم نامه ارث
تقسیم نامه ارث و ماترک
تقسیم کنندگان : (ورثه مرحوم متوفی به تاریخ ) به شرح زیر :
۱- آقای فرزند آقای و نام مادر خانم متولد دارای شناسنامه
شماره صادره از (پدر )
۲- آقای فرزند آقای و نام مادر خانم متولد دارای شناسنامه
شماره صادره از (مادر )
۳- آقای فرزند آقای و نام مادر خانم متولد دارای شناسنامه
شماره صادره از (همسر )
۴- آقای فرزند آقای و نام مادر خانم متولد دارای شناسنامه
شماره صادره از (دختر )
۵- آقای فرزند آقای و نام مادر خانم متولد دارای شناسنامه
شماره صادره از (دختر )
۶- آقای فرزند آقای و نام مادر خانم متولد دارای شناسنامه
شماره صادره از (دختر )
۷- آقای فرزند آقای و نام مادر خانم متولد دارای شناسنامه
شماره صادره از (پسر )
۸- آقای فرزند آقای و نام مادر خانم متولد دارای شناسنامه
شماره صادره از (پسر )
۹- آقای فرزند آقای و نام مادر خانم متولد دارای شناسنامه
شماره صادره از (پسر )
۱۰- آقای فرزند آقای و نام مادر خانم متولد دارای شناسنامه
شماره صادره از (پسر )
- همه نامبردگان ساکنین تهران به نشانی :
با التفات به گواهی حصر وراثت شماره مورخ صادره از دادگاه حقوقی ۲ شعبه تهران و برابر گواهینامه واریز مالیات بر ارث شماره مورخ صادره از سرممیزی شماره اداره ارث تهران و همگی کما فرض الله . - مورد تقسیم : ما ترک غیر منقول مرحوم مورث مرقوم به شرح زیر :
۱- تمامت شش دانگ یک باب خانه مسکونی احداثی در شش دانگ یک قطعه زمین به مساحت متر مربع دارای پلاک فرعی از اصلی مفروز و انتزاعی از پلاک فرعی از اصلی نامبرده واقع در اراضی بخش ثبتی تهران محدوده و مورد ثبت سند مالکیت شماره مورخ / / صفحه جلد به شماره چاپی صادره به نام مورث مرقوم به انضمام برق شماره پرونده و آب شماره اشتراک و گاز شهری شماره شناسایی منصوبه های در آن .
۲-تمامت شش دانگ یک قطعه باغ به مساحت متر مربع دارای پلاک فرعی از اصلی مفروز واقع در اراضی بخش ثبتی تهران محدوده و مورد ثبت سند مالکیت شماره مورخ صفحه جلد به شماره چاپی صادره به نام خانم / آقای : انتقالی مع الواسطه به مورث مزبور طبق سند شماره پرونده و با یک حلقه چاه عمیق آب حفر شده در آن .
۳- تمامت شش دانگ دستگاه آپارتمان در طبقه به مساحت متر مربع دارای پلاک فرعی از اصلی مفروز و انتزاعی از پلاک فرعی از اصلی مذکور واقع در اراضی بخش ثبتی تهران محدوده و مورد ثبت سند مالکیت شماره مورخ جلد صفحه به شماره چاپی صادره به نام مورث فوق با قدر السهم از عرصه و سایر قسمت های مشاعی طبق قانون تملک آپارتمان ها و آیین نامه اجرایی آن با برق اختصاصی شماره پرونده و بقدر السهم لز برق مشترک شماره پرونده و از آب مشترک شماره اشتراک و از گاز شهری شماره شناسایی و با شوفاژ روشن . - قدر السهم ناشی از تقسیم :
۱- تمامت شش دانگ یک قطعه باغ ردیف (۲) مورد تقسیم عرصتاً و اعیاناً و با چاه عمیق آب حفرش شده در‌آن و برق منصوبه در آن و با جمیع توابع و لواحق شرعیه و عرفیه آن در سهم اختصاصی مشاعی و باالمناصفه آقای (پدر ) و خانم (مادر ) مورث مزبور باازاء قدر السهم الارث قرار گرفته و میگیرد . - ۲-تمامت شش دانگ یک باب خانه مسکونی ردیف (یک) مورد تقسیم عرصتاً و اعیاناً با برق و آب و گاز و با جمیع توابع و لواحق شرعیه و عرفیه آن در سهم اختصاصی دختران موصوفه مورث مرقوم ( هر یک نسبت به یک دانگ و نیم مشاع ) ودر سهم اختصاصی بانو همسر مرحوم مورث مزبور نسبت به مقدار یک دانگ و نیم مشاع به ازاء قدر السهم الارث قرار گرفته و میگیرد .
- ۳-تمامت شش دانگ یک دستگاه آپارتمان ردیف (سه) مورد تقسیم با برق اختصاصی و بقدر السهم از برق و از آب و از گاز مشترک و با شوفاژ روشن و با قدر السهم از عرصه و سایر قسمت های مشاعی و مشترک طبق قانون تملک آپارتمان ها و آیین نامه اجرایی آن متساویاً (هر یک نسبت به مقدار یک دانگ و نیم مشاع ) در سهم اختصاصی پسران مورث مرقوم قرار گرفته و میگیرد .
تذکاریه :
۱- هر یک از تقسیم کنندگان مرقوم منفرداً یا بعضاً و همه متفقاً ضمن العقد لازم حاضر و ضمن العقد خارج لازم که با قراره شفاهی عقد خارج لازم بین آنان منعقد شده متعهد و ملزم به اجرای تمامی مفاد این سند تقسیم نامه گردیده می باشد .
۲- چنانچه به هر نحوی از انحاء و به هر صورت اعم از پیش بینی شده و نشده در رابطه با این تقسیم و نحوه آن اختلاف ارزش یا مرغوبیت و نظایر آن مشاهده یا ابراز گردد هر یک از تقسیم کنندگان فوق الذکر ضمن العقود اختلاف ارزش و ما به التفاوت ها را به یکدیگر در مقابل اخذ ۷۵ گرم نبات مصالح قطعیه ، شرعیه و قانونی نمودند و کلیه شرایط صحت عقد صلح قطعی اعم از قبض و اقباض و غیره اجراء شده .
۳- منافع مورد تقسیم قبلاً به کسی واگذار نشده و دارندگان سهام اختصاصی مرقوم هر یک نسبت به سهم اختصاصی خویش مندرجه در این سند اقرار بتصرف و قبض سهام اختصاصی مرقوم خود نمودند .
۴- هر یک از تقسیم کنندگان به تنهایی به یکدیگر ضمن العقد وکالت و اختیار و اذن داده و می دهند تا چنانچه در مفاد این تقسیم نامه از حیث اشتباهات ناشی از سهو قلم و نظایر آن احتمالاً اشتباهی روی داده شده باشد راساً نسبت به رفع اشتباه و سهو قلم بدون آنکه در ماهیت این تقسیم خللی وارد گردد (هر یک از آن اصالتاً و با وکالت از سایرین ) اقدام نماید .
۵- کلیه اسناد مالکیت املاک فوق الذکر جهت صدور اسناد مالکیت جدید بر مبنای این تقسیم نامه به ادارات ثبت مربوطه ارسال می گردد .
۶- کلیه تقسیم کنندگان فوق التوصیف ضمن العقود مزبور هرگونه ادعا و اعتراض بعدی و احتمالی ولو به عنوان تضرر و غیره را از خود سلب نموده و احتیاطاً کافه خیارات خصوصاً خیار غبن هر چند فاحش از تقسیم کنندگان اسقاط گردید . - سایر مستندات :
۱-گواهی مالیاتی شماره سرممیزی تهران
۲- پاسخ استعلامیه شماره ثبت منطقه تهران .
۳- پایان کار های شماره و شماره
۴- نامه شماره اداره کشاورزی تهران
تاریخ
امضاء
مالیات بر ارث:
مالیات بر ارث یکی از موضوعاتی است که ورثه همواره از آن بیم دارد. بگویید چرا دولت چنین مالیاتی را پیش بینی کرده و مبنای محاسبه آن چیست؟
اصولا مالیات بر درآمد و اموال و حقوق مالی اشخاص تعلق می گیرد و از آنجا که سهم الارث نیز یک نوع مال یا حقوق مالی وراث محسوب می شود طبق قانون مالیات های مستقیم، بر اساس تعرفه های مشخص که تا میزان خاصی نیز معاف از مالیات است مشمول مالیات می شود. میزان این مالیات طبق مواد ۱۹ و ۲۰ این قانون از ۹ تا ۷۰ درصد محاسبه می شود که میزان آن در طبقات سه گانه ارث، متغیر و متفاوت است.
البته میزان این مالیات چون برمبنای ارزش منطقه ای محاسبه می شود و معافیت های مالیاتی نیز در آن اعمال می شود، مبلغ آن قابل توجه نیست. در حالی که این مالیات فقط برای اموال دارای سند که سابقه ثبتی دارند، اعمال می شود به طوری که اسناد غیررسمی و اموال منقول و هر گونه مالی که سابقه ثبتی نداشته و نقل و انتقال رسمی نیز درباره آن صورت نمی گیرد، مشمول مالیات نمی شود.
ا صولامالیات بر ارث در ادبیات حقوقی به دو نوع تقسیم میشود: مالیات بر ترکه و مالیات بر ارث به معنای خاص. مالیات بر ترکه، مالیات بر دارایی‌هایی است که از متوفی باقی می‌ماند، خواه آن دارایی‌ها به ارث برسند و خواه خیر. مالیات بر ارث، هنگامی دریافت میشود که دارایی‌ها به ارث برسند و آنگاه ورثه هر یک بخشی از دارایی‌هایی را که از طریق ارث تملک کرده‌اند به‌عنوان مالیات می‌پردازند. از آنچه گفته شد روشن میشود که دارایی‌های بجا مانده از متوفی ممکن است دو بار مشمول مالیات قرار گیرد و در حقیقت، در برخی از کشورها چنین اتفاقی نیز رخ می‌دهد اما برخی دیگر از کشورها به دریافت یک مالیات اکتفا می‌کنند. نظام حقوقی ایران تنها یک مالیات دریافت می‌کند و آن هم مالیات بر ارث به معنای خاص آن است.
مهم‌ترین پرسش در رابطه با مالیات در ارث این است که مالیات بر ارث چقدر است؟ به عبارت دیگر مالیات بر ارث با چه نرخی دریافت میشود. اگرچه این پرسش در اکثر نظام‌های حقوقی پاسخ صریح و ساده‌ای دارد و درصد مشخصی به‌عنوان نرخ مالیات بر ارث بیان میشود، اما در ایران فرمول پیچیده‌ای، چه در قانون فعلی و چه در قانون جدید برای آن در نظر گرفته شده است. در قانون فعلی، مالیات بر ارث بر حسب اینکه ترکه متوفی به چه میزان باشد، مالیات بر ارث آن نیز تفاوت خواهد داشت. علاوه بر این، نرخ مالیات بر ارث، تابعی از این امر نیز هست که وارث با متوفی چه نسبتی داشته باشد. هر چه نسبت وارث با متوفی نزدیک‌تر باشد، مالیات بر ارث کمتر است و هر چقدر که نسبت وارث با متوفی دورتر باشد، میزان مالیات بر ارث بیشتر خواهد بود. جدول مالیات بر ارث در قانون فعلی را به‌طور اختصار می‌توان در جدول مالیات بر ارث (قانون فعلی) نشان داد:
در قانون فعلی، پیش شرط اینکه ترکه به ورثه پرداخت شود این است که مجموع ترکه تقویم (ارزش‌گذاری) شود و آنگاه سهم‌الارث هر وارث مشخص شده و سپس براساس جدول قانون فعلی، نرخ مالیات ارث آن تعیین شده و سپس مالیات مزبور پرداخت شود. پس از پرداخت مالیات، امکان انتقال ترکه به وراث وجود دارد. بنابراین، تا زمانی که کل ترکه متوفی ارزش‌گذاری نشود، امکان تعیین نرخ مالیات بر ارث وجود نخواهد داشت و حتی اگر بعد از اینکه نرخ مالیات بر ارث مشخص شد، اگر بعدا مشخص شود که ارزش ترکه بیشتر یا کمتر بوده است، نرخ مالیات بر ارث آن هم امکان تغییر خواهد داشت.
روشن است که این امر می‌تواند مشکلات بسیاری را هم برای دولت و هم برای مردم ایجاد کند؛ چرا که باید کل مالیات بر ارث پرداخت شود تا ترکه قابل انتقال به ورثه باشد. در موارد بسیاری، ورثه امکان پرداخت کل مالیات بر ارث را ندارند اما امکان پرداخت بخشی از آن را دارند و خواستار آن هستند که در مقابل پرداخت بخشی از مالیات بر ارث، بخشی از ترکه به آنها منتقل شود. در قانون فعلی امکان پذیرش چنین درخواستی وجود ندارد. قانون جدید تلاش کرده است تا این کاستی را برطرف کند و نرخ مالیات را نه براساس کل دارایی‌های متوفی بلکه براساس انواع مختلف دارایی‌ها تعیین کرده است. نرخ مالیات بر ارث در قانون جدید به اختصار در جدول مالیات بر ارث قانون جدید است:
نگاهی کلی به این جدول و مقایسه آن با جدول برگرفته از قانون مالیاتی فعلی نشان می‌دهد که از نرخ مالیات بر ارث به نحو قابل توجهی کاسته شده است و تفاوت میان وراث طبقه اول با طبقه دوم و سوم نیز همگن شده است. به عبارت دیگر، در قانون قبلی، تفاوت‌هایی که میان وراث طبقات مختلف وجود داشت به سختی از جهت منطقی قابل توجیه بود و فاصله نرخ مالیات بر ارث آنها همگن نبود؛ اما در قانون جدید انسجام و هماهنگی بیشتری در این خصوص وجود دارد و فاصله طبقات، در همه موارد یکسان است. نرخ مالیات بر ارث طبقه دوم 2 برابر و طبقه سوم 4 برابر طبقه اول است، اما مهم‌ترین تفاوت این است که لازم نیست کل دارایی‌های متوفی مشخص و ارزش‌گذاری شوند تا نرخ مالیات بر ارث آن مشخص شود.
پرسش دیگر این است که چه کسی باید مالیات بر ارث را پرداخت کند و ضمانت اجرای آن‌چیست؟ روشن است که ورثه باید مالیات بر ارث را پرداخت کنند و بانک‌ها، موسسات مالی، دفاتر اسناد و سایر شرکت‌ها و نهادها مجاز نیستند بدون ارائه گواهی پرداخت مالیات، دارایی متوفی را به ورثه انتقال دهند. در صورتی که بدون دریافت این گواهی انتقال دارایی به ورثه انجام گیرد، متخلف علاوه بر اینکه با ورثه در رابطه با پرداخت مالیات مسوولیت تضامنی خواهد داشت، مشمول جریمه‌ای به میزان دو برابر مالیات متعلق نیز خواهد بود.
مساله مهم دیگر، معافیت مالیاتی در خصوص مالیات بر ارث است. در قانون فعلی، وراث طبقه اول تا مبلغ 30 میلیون ریال از معافیت مالیاتی برخوردار هستند و در صورتی که محجور یا معلول یا از کار افتاده باشند، این مبلغ تا 50میلیون ریال افزایش خواهد یافت. با حذف ماده 20 قانون فعلی به موجب قانون جدید، این معافیت نیز حذف شده است. وجود این معافیت، خصوصا در رابطه با اشخاصی که معلول یا محجور یا از کار افتاده باشند، از جهت منطقی و با ملاحظات اجتماعی قابل توجیه است و دلیل حذف آن روشن نیست.
به‌طور خلاصه به نظر می‌رسد قانونگذار در پی آن بوده است که با کاستن از نرخ‌های مالیات و تسهیل دریافت آن و میسر ساختن تقسیم ترکه به اجزای مختلف و پرداخت مالیات آن اجزا به‌صورت مستقل، درآمد مالیاتی کشور را افزایش دهد و به این ترتیب، از موارد عدم پرداخت مالیات بر ارث بکاهد. با این حال، برای ارزیابی اثربخشی این مقررات، باید منتظر ماند و بررسی کرد که پس از اجرای این مقررات، میزان درآمد دولت از محل مالیات بر ارث به چه میزان تفاوت خواهد کرد. نکته‌ای که به هر روی نمی‌توان از آن چشم پوشید و در مقایسه مالیات بر ارث در ایران با سایر کشورها آشکار است، پیچیدگی مکانیزم تعیین نرخ مالیات بر ارث در ایران در هر دو قانون فعلی و جدید است.